Пишува: Горан Лефков
Едвард Џозеф Сноуден е роден на 21 јуни 1983 година и е поранешен американски консултант за компјутерско разузнавање. Тој откри високо доверливи информации од Агенцијата за национална безбедност на САД (НСА) во 2013 година. Тој бил вработен за компанија подизведувач. Материјалите што ги откри Сноуден на виделина исфрлија глобални програми за надзор, многу од нив управувани од НСА каде како партнери им помагаа и телекомуникациски компании и европските влади.
Во 2013 година, Сноуден беше ангажиран од изведувачот на НСА, Буз Ален Хамилтон. Тој претходното работел во компанијата Дел и ЦИА. Сноуден вели дека постепено се разочарал од програмите со кои бил вклучен и дека се обидел да ги искаже своите етички грижи преку внатрешни канали, но бил игнориран. На 20 мај 2013 година, Сноуден полета за Хонг Конг откако ја напушти својата работа во објект на НСА на Хаваи, а на почетокот на јуни им откри илјадници доверливи документи на НСА на новинарите Глен Гринвалд, Лора Поитрас, Бартон Гелман и Јуен Мекаскил. Сноуден го привлече меѓународното внимание откако неговите материјали беа објавени во Гардијан, Вашингтон пост и други влијателни медиуми.
На 21 јуни 2013 година, Министерството за правда на Соединетите Американски Држави ги разоткри обвиненијата против Сноуден за две точки од обвинението за кршење на Законот за шпионажа од 1917 година и кражба на владин имот, по што Стејт департментот му го поништи пасошот. Два дена подоцна, тој слета на меѓународниот аеродром Шереметјево во Москва, каде што руските власти го прегледаа поништениот пасош и тој остана на терминалот на аеродромот повеќе од еден месец. Подоцна Русија му одобри на Сноуден право на азил со првична виза за престој за една година, која последователно постојано беше продолжена. Во октомври 2020 година, тој доби постојан престој во Русија.
Сноуден често го нарекувале предавник, херој, свиркач, дисидент, кукавица, и патриот. Но сепак, неговите материјали поттикнаа дебати за масовното снимање, тајноста на владата и рамнотежата помеѓу националната безбедност и приватноста на граѓаните. На почетокот на 2016 година, Сноуден стана претседател на Фондацијата за слобода на печатот, непрофитна организација со седиште во Сан Франциско, која има за цел да ги заштити новинарите од хакирање и владин надзор. Тој е вработен и во неименувана руска ИТ компанија. Во 2017 година се ожени со Линдзи Милс. На 17 септември 2019 година, објавени се неговите мемоари „Постојано снимање“. Федералниот суд во САД пресуди Програмата за масовно следење на разузнавањето што ја разоткри Сноуден беше незаконска и веројатно неуставна.
